Interview

van schets tot digitale illustratie

Het gebruik van enkel en alleen papier is voor grafisch vormgever, illustrator en docente van Art and the City Bo-Danique Blom, niet uitdagend genoeg. Een schets op papier vormt de basis om verder te gaan in Illustrator en Photoshop. Toch kent haar werk meerdere gezichten: van digitale postcards, geboortekaartjes en illustraties voor onder andere Malmberg en Sanoma, waar geen potlood aan te pas komt, tot het ‘live’ portretteren van kinderen en bezoekers op festivals. Maar digitaal en analoog komen evengoed samen.    

Kun je in acht minuten tijd een bezoeker natekenen? Dit werd Bo-Danique Blom vorig jaar gevraagd voor een opdracht op een modefestival. Tijdens zo’n momentopname valt er weinig te verdoezelen: het moet in één keer goed. Tekenen kan heel spontaan, toch gaat het ‘live’ portrettekenen, waarbij ze op een podium zit en beperkte tijd heeft, niet vanzelf. “Tekenen onder tijdsdruk heb ik moeten leren. Niet ieder streepje is perfect, dus je hebt een positieve instelling nodig tijdens zo’n sessie. Je moet denken: dit is het beste wat ik op dit moment kan maken.”

‘Een leeuwenfase’

Blom vertelt, vanuit haar woon- en werkplaats Schiedam, dat het creatieve er als kind al in zat. “Dan maakte ik schoenen van crêpepapier op Vaderdag of tekende ik stripfiguren na.” Inspiratiebronnen voor Blom waren de tekenaars van Walt Disney. De stripfiguren van Donald Duck en de Leeuwenkoning waren haar favorieten. Als jong meisje was ze verknocht aan leeuwen en had dan ook een ‘leeuwenfase’, zoals ze dat noemt. Daar tekende ze schriftjes vol van en ontwikkelde ze zich langzaamaan in het illustreren. Strips zijn nog steeds een inspiratiebron voor haar werk. 

 

Stiften, penselen én computer

Blom werkt minutieus en naturalistisch, waarbij details zoals een pukkeltje in het gezicht belangrijk zijn. Haar tekeningen zijn gemaakt op A3-formaat, om de mogelijkheid tot digitaal vergroten te behouden. Voortdurend komen analoog en digitaal werk samen. Letterlijk: van schets tot digitale illustratie. 

Ze begint met aquarel, potlood en ecolinestiften. “Ik heb fijne aquarelpenselen waarbij water wordt aangevuld vanuit de kwast zelf, een glas water is dus niet nodig. Diezelfde kwastjes gebruik ik al jaren: ik ben behoorlijk gehecht aan de haren van de penselen.”

Zo werkt ze met papier met verschillende texturen, waarbij deze papierstukken gescand worden om illustraties een handmatiger uiterlijk te geven. Afgelopen jaren heeft ze een grote verzameling van papierstukken met verschillende texturen aangelegd. Papier – met een achtergrond van aquarel en een lijntekening van potlood  –  vormt de basis: vervolgens bewerkt ze het beeld met Photoshop. Soms plakt ze achteraf stukjes textuur in de illustratie.

Werken met Illustrator, waarin ze onder andere geboortekaartjes en postcards maakt, is “iets heel anders.” De vaste vormen waarmee je werkt, geven minder vrijheid. “Toch vind ik de afwisseling fijn; het houdt me scherp.” Het strakke werk in Illustrator wordt achteraf weer bewerkt in Photoshop, voor de highlights, schaduwen en textuur. 

Analoog en digitaal

De techniek – het combineren van analoog en digitaal  – is tijdrovend.  “Ik houd van de combinatie tussen niet-strakke en strakke tekenlijnen. Toch probeer ik tegenwoordig af en toe volledig digitaal te werken.”

Soms moet je twee keer kijken tot je ziet hoe het tot stand is gekomen. Of zet Blom je op het verkeerde been, zoals bij de poster voor de Troostkunst tentoonstelling in het Stedelijk Museum van Schiedam, waarin potloodschetsen te zien zijn. Toch is deze poster volledig met Photoshop ontworpen. Voor deze expositie tekende ze het groenpotige, hardnekkige coronavirus, dat ook Blom in haar werk trof.

Elke nieuwe opdracht weer spannend

In maart, toen het virus zijn intrede in Nederland deed, vielen namelijk opdrachten weg. Ze was als tekenaar natuurlijk wat gewend. Toen Blom in 2012 de Willem de Kooning Academie in Rotterdam afrondde, waren de sporen van economische crisis nog aanwezig. “Om in zo’n onzekere tijd aan het werk te komen, is niet gemakkelijk”, vertelt ze. Met af en toe een betaalde opdracht en een bijbaan hield ze stug vol, waarna ze in 2016 volledig voor zichzelf durfde te beginnen. Momenteel – met de coronacrisis in volle gang – houdt ze, met een aantal vaste opdrachtgevers, beide benen aan de grond. “Ik heb altijd tegen mijzelf gezegd: drie vaste opdrachtgevers zijn nodig. De rest mag vloeibaar zijn.”

Vast werk is bijvoorbeeld tekenen voor de Stichting Tekenen voor Kinderen, het docentschap bij Art and the City en een basisschool of het inkleuren van boeken en strips. Voor kortdurende projecten realiseerde Blom onder andere illustraties voor studieboeken van Malmberg, illustraties voor kinderboeken en particulieren, zoals het ontwerpen van een boekcover.

Duister én vrolijk

Tijdens het ontwerpen van deze boekcover, waarbij ze donkere, duistere kleuren gebruikt met aquarel en vervolgens in Photoshop bewerkt, zet ze grimmige muziek op om in de stemming te komen. “Ik probeer in mijn tekeningen een bepaalde sfeer te zetten”, vertelt ze, “en dat lukt goed als ik luister naar filmmuziek van Hans Zimmer, Eskmo of Alexandere Desplat.” Het werk van Blom, dat donker en duister kan zijn, kan evengoed vrolijk en helder zijn. Voor de Stichting Tekenen voor Kinderen, waarbij ze langs kinderen in het ziekenhuis gaat en voor ze tekent, kan ze zo felle neonkleuren tevoorschijn halen. “Het leuke is dat deze jonge patiënten dankbaar zijn en opfleuren van mijn tekeningen. Ik ben erachter gekomen dat ik het sociale aspect ook belangrijk vind en niet fulltime wil tekenen in mijn eigen cocon.”

Illustratie voor iconisch wijn- of biermerk

Ondanks dat Blom voldoende opdrachten heeft, “blijft het een spannende baan.” De routine van het hebben van vast werk ontbreekt als zzp’er. “Iedere opdracht is weer net zo spannend als de eerste.” Ze vragen om nieuwe handelingen, zoals het terplekke tekenen voor mensen of het werken in een geheel andere stijl.
Of opdrachten beperkend werken? “Het tegenovergestelde!”, aldus Blom. “Het rekt mijn grenzen juist op.”
Hoe ze aan opdrachten komt? Dat gaat niet vanzelf. “Mijn beste opdrachten zijn via via binnengekomen, dat werkt altijd het beste. Toch is werk aan de man brengen niet mijn hoogste doel. Mooi werk maken wel.”

De grotere vrije projecten, daar komt Blom nog niet zo aan toe. Het idee om zelf een kinderboek te schrijven en te illustreren, ligt nog op de planken. “Met al die opdrachten tussendoor kan ik daar niet de concentratie voor vinden.” Een andere droom die Blom nog heeft, is het ontwerpen van een label voor een bekend wijn- of biermerk: “Een iconische illustratie maken, dat lijkt me wel wat.”

Probeer ook eens analoog en digitaal te combineren voor een handmatig uiterlijk. Scan je tekening in en bewerk het later met Photoshop.